سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

مهدی باور روز سه‌شنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: خارخاسک محصولی کم آب طلب است که با توجه به شرایط خشکسالی و نبود بارش موثر می تواند بخشی از علوفه مورد نیاز دام این خطه که قطب دامپروری است، تامین کند.

وی هدف از کشت گیاهان علوفه ای کم آب طلب را تغییر الگوی کشت، افزایش درآمد بهره برداران و تامین خوراک دام عنوان کرد و افزود: این گیاه علاوه بر ارزش علوفه ای دارای ارزش اقتصادی دارویی نیز است که کشاورزان آن را باید مد نظر داشته باشند.

معاون آموزشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی بر ایجاد زنجیره تولید در ایجاد کشت های علوفه ای و دارویی تاکید کرد و گفت: این گیاه باید به صورت علمی و اصولی در اراضی دیم استان کشت شود و هم اینک برای نخستین بار به صورت کشت پاییزه توسط کشاورزان در عرصه تک مران شیروان کشت شده است و در سایر نقاط نیز کشت خواهد شد.

باور با بیان اینکه به طور متوسط در هر هکتار کشت خارخاسک بیش از دو تن علوفه برداشت می شود افزود: اگر زنجیره تولید در تمامی مراحل کاشت، جمع‌آوری، فراوری این گیاه دارویی همه به هم متصل باشد درآمد خوبی برای کشاورز خواهد داشت.

به گزارش ایرنا خارخاسک در آب و هوای گرم و حتی در کویرها دیده می‌شود.

خارخاسک گیاهی علفی، یک ساله، دارای ساقه‌های خوابیده با انشعابات گسترده بر سطح خاک است، قسمت‌های مورد استفاده این گیاه، میوه، دانه، برگ، ریشه و به نوعی تمامی اعضای گیاه است.

ترکیبات شیمیایی گیاه خارخاسک شامل رزین، تاش، روغن ثابت، آلکالوئید، پلی فنل‌ها و مواد معدنی شامل کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، گوگرد، ازت و کلر است.

عرق گیاهی خارخاسک از برگ و گل گیاه خارخاسک تهیه می شود که از آن در درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود، خارخاسک دارای خواص مختلفی از جمله خاصیت ضد باکتریایی، ضدعفونی کننده، از بین برنده رادیکال‌های آزاد و مهار پراکسیداسیون چربی است.

از خواص های درمانی مهم این گیاه خواص ضد سرطانی و ضد التهابی است، این گیاه جهت درمان بیماری هایی مانند خواص درمان دیابت، درمان بیماری‌های قلبی-عروقی ، مشکلات معدی-روده‌ای، درمان اختلال دستگاه جنسی در مردان، درمان سنگ کلیه، کاهنده فشار خون، درمان بیماری‌های کبدی توصیه می‌شود.

امروزه خرید و فروش عرق گیاهی خارخاسک بسیار افزایش پیدا کرده است. چرا که عصاره این گیاه را به خاطر خواص بی نظیری که دارد در ترکیبات دارویی مانند قطره سنکل (برای درمان سنگ کلیه)، تستومکس (مکمل حاوی تستوسترون در بدن‌سازی) ، قطره یا قرص آفرودیت (برای افزایش میل جنسی و افزایش تخمک گذاری و تولید اسپرم )، قطره پروستاتان (برای درمان بزرگ‌شدگی پروستات). 

خارخاسک به عنوان دفع‌کننده سنگ‌های مجاری ادراری است و همچنین از آن درمان‌کننده عفونت و التهاب لثه استفاده می‌شده است. 

تنها ۲۸ درصد علوفه مورد نیاز برای تغذیه دستی دام‌ها در خراسان شمالی در سال جاری تامین شد که دامداران در تامین نهاده های دامی با مشکل مواجه شده اند.

هم اینک حتی علوفه مورد نیاز دام ها از جمله جو، کنستانتره، انواع کنجاله ها و سایر موارد حتی در بازار به صورت آزاد نیز وجود ندارد که این امر موجب سختی این قشر تولید کننده شده است.

 خشکسالی و نبود باران موثر تولید علوفه در مراتع را بسیار کاهش داده به نوعی به کمتر از نصف رسانده است که فقر علوفه در عرصه های منابع طبیعی باعث افزایش تغذیه دستی شده است.

در سال جاری ۱۴۰ هزار تن انواع علوفه دامی شامل کنسانتره، جو، کنجاله ذرت و سویا به منظور تغذیه دستی دام‌ها بین دامداران این استان توزیع شد.

به گزارش ایرنا در ۶ ماه سال جاری خشکسالی چهار هزار و ۸۰۰ میلیون ریال به دامداران و زنبورداران استان خسارت زد که بیشترین آن در بخش دامداری بوده است.

۴۲ هزار و ۳۸۱ بهره بردار استان در بخش دام فعالیت دارند که بیشتر دامداران استان سنتی هستند و همراه نگهداری دام، کشاورزی خرده مالکی نیز دارند.

در استان یک میلیون و ۹۷۰ هزار راس دام سبک وجود دارد که شامل یک میلیون و ۶۶۶ هزار و ۵۳۰ راس گوسفند و بره و مابقی بز و بزغاله است.

همچنین در خراسان شمالی ۸۲ هزار راس دام سنگین وجود دارد که ۷۹ هزار و ۷۵۸ راس گاو و گوساله و ۲ هزار و ۴۹۱ نفر شتر است.

براساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، ۴۴ درصد جمعیت ۸۶۳ هزار نفری این استان در نواحی روستایی سکونت دارند.